Καθημερινή
11 Μαρτίου 2012
Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι μεγάλη κατάκτηση. Αφορά τις προηγμένες χώρες, όπου υπάρχει οργάνωση και μηχανοργάνωση, εκεί δηλαδή που κρατικοί και ιδιωτικοί μηχανισμοί μπορούν να απειλήσουν αυτό που οι Αγγλοσάξονες ονομάζουν privacy, μια έννοια τόσο ξένη στην Ελλάδα, που ακόμη δεν έχουμε κοινά αποδεκτή λέξη γι’ αυτή· άλλοι την ονομάζουν «ιδιωτικότητα», άλλοι «προστασία της ιδιωτικής ζωής».
Αλλά και στις αγγλοσαξονικές χώρες η προστασία της ιδιωτικής ζωής είναι σχετικά νέα υπόθεση. Υπάρχει στο εθιμικό δίκαιο (common law) της Βρετανίας αλλά αφορούσε τη φυσική παραβίαση του οικογενειακού ασύλου («το σπίτι μου είναι το κάστρο μου») και όχι τη διάχυση πληροφοριών για τα άτομα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το δικαίωμα στην προστασία της ιδιωτικής ζωής δεν υπάρχει στο Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, που παραμένει το πιο φιλελεύθερο του κόσμου. Υπάρχει μεγάλη συζήτηση που ξεκινά από ένα σημαντικό άρθρο των Samuel D. Warren και Louis D. Brandeis στο Harvard Law Review το 1890, υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις, αλλά όχι και συνταγματική διάταξη.
Η προστασία των προσωπικών δεδομένων όμως προβλέπεται από το ελληνικό Σύνταγμα. Με την αναθεώρηση του 2000 τα πράγματα είναι σαφέστατα: «Καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών του δεδομένων, όπως ο νόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη αρχή που συγκροτείται και λειτουργεί όπως νόμος ορίζει» (άρθρο 9Α). Είναι μια εξαιρετικά προχωρημένη διάταξη διότι, όπως προείπαμε, η ιδιωτική ζωή απειλείται σοβαρά σε χώρες όπου υπάρχει οργάνωση και μηχανοργάνωση. Ετσι, στην Ελλάδα μπορεί να μην έχουμε π.χ. ηλεκτρονική συνταγογράφηση, αλλά τουλάχιστον έχουμε όλο το νομικό οπλοστάσιο για να προστατευθούμε από την αθέμιτη χρήση της.
Στη χώρα της υπερβολής, και η προστασία των προσωπικών δεδομένων έγινε υπερβολική. Τα πάντα θεωρήθηκαν ιδιωτική ζωή. Υπήρξαν αποφάσεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) που θεωρούσαν παράνομη ακόμη και την οικειοθελή παραχώρηση προσωπικών στοιχείων. Αυτό έγινε τον Φεβρουάριο του 2004 όταν ο τότε πρόεδρος της Αρχής, Δημήτριος Γουργουράκης, απαγόρευε κατ’ ουσίαν στο ΠΑΣΟΚ να πραγματοποιήσει εκλογή αρχηγού από τη βάση, θεωρώντας ότι η εθελοντική καταγραφή των μελών και φίλων του Κινήματος αντίκειται στον νόμο περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Από εκεί και πέρα, η Αρχή πήρε φόρα. Επέβαλε πρόστιμο 5.000 ευρώ στην Ενωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΣΗΕΑ) επειδή δημοσιοποίησε τον κατάλογο των δημοσιογράφων στο Δημόσιο, δηλαδή των δημοσιογράφων που πληρώνει ο ελληνικός λαός. Ετσι εμείς οι φορολογούμενοι πολίτες δεν μπορούμε να μάθουμε ποιοι δημοσιογράφοι εργάζονται στο κράτος (ΕΡΤ, ΑΠΕ, γραφεία Τύπου κ.λπ.) διότι και η ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου εθεωρήθη προσωπικό δεδομένο!
Στα θολά νερά του «ιδιωτικού» επιχειρήθηκε να πνιγεί και η δημόσια πληροφορία των αμοιβών που έπαιρναν τα στελέχη του δημόσιου τομέα. Το 2007 μάλιστα δεν δόθηκαν στοιχεία στη Βουλή όταν η κυβέρνηση θεώρησε ότι οι μισθοί στις ΔΕΚΟ ήταν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Τα χρήματα που οι Ελληνες πολίτες έδιναν στους υπαλλήλους τους εθεωρήθησαν προσωπικά δεδομένα των υπαλλήλων.
Περισσότερα
